บทกลอนบูชาคุณพระรัตนตรัย
(*บทสวดสรภัญญะมรดกชาวอีสาน)
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธัสสะ (ว่า 3 หน )
มาลาดวงดอกไม้ ๆ มาตั้งไว้เพื่อบูชา
บูชาคุณพระพุทธ ๆ ผู้สูงสุดในโลกา
มาลาดวงดอกไม้ ๆ มาตั้งไว้เพื่อบูชา
บูชาคุณพระธรรม ๆ ผู้ได้นำบำเพ็ญมา
มาลาดวงดอกไม้ ๆ มาตั้งไว้เพื่อบูชา
บูชาคุณพระสงฆ์ ๆ ผู้ดำรงพระวินัย
มาลาดวงดอกไม้ ๆ มาตั้งไว้เพื่อบูชา
บูชาคุณพระพุทธ ทั้งพระธรรม พระสงฆ์พร้อม
ด้วยจิตอันนอบน้อม ๆ พร้อมทั้งครูผู้มีคุณ
ขอบุญอันส่วนนี้ ๆ จงเกิดมีแก่ข้าฯ เทอญ
กราบ กราบ กราบ
***************************
* ประวัติสรภัญญ์ : เป็นทำนองสวดทำนองหนึ่ง มีจุดกำเนิดมาจากการสวดทางพุทธศาสนา เป็นทำนองเทศน์ในตอนแรก เทศน์โปรดพุทธศาสนิกชน ต่อมาจึงฝึกให้ฆราวาสร้อง การร้องในภาคอีสาน มีกันแพร่หลายในเทศกาลเข้าพรรษา ซึ่งเป็นช่วงที่ชาวบ้านว่างจากการทำนา และรอช่วงการเก็บเกี่ยวมาถึง ชาวบ้านใช้เวลานี้ไปร่วมทำบุญที่วัด เช่น จัดทำดอกไม้ ในสมัยก่อนจัดทำน้ำมันจากพืช เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงจุดให้มีแสงสว่างพอที่พระสงฆ์จะใช้เวลากลางคืน นอกจากนี้มีสตรีจับกลุ่มกันร้องสารภัญญ์โดยมีรุ่นเก่าเป็นผู้ฝึก ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษาหมู่บ้านต่างๆจะมีประเพณีทอดเทียน ทอดสาด หมู่บ้านที่เป็นเจ้าภาพ จะเชิญหมู่บ้านต่างๆ ส่งคณะสรภัญญ์เข้าประกวดกัน จะประกอบด้วยสตรีอายุประมาณ 15 ปีขึ้นไป จำนวน 3-7 คน คนที่มีเสียงไพเราะที่สุดจะเป็นห้วหน้า และจากผลดังกล่าวงชาวบ้านเกิดความรักความสามัคคีกันในหมู่คณะและเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีด้วยเพื่อให้คงอยู่กับคนไทยตราบนานแสนนาน
บทร้องสรภัญญ์ : จะมีเนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องราวทางพระพุทธศาสนา สรรเสริญบูชาคุณพระรัตนตรัย เล่าเรื่องพุทธประวัติ บทสวดคุณของบิดามารดา บทสวดไหว้ครู เป็นต้น
"มาลาเอ้ย ขอก้านเจ้าแหน่ ก้านเจ้าไห่ บุญได้ส่ำกัน"
เป็นคำกล่าวสั้นๆที่คุณแม่คอยพร่ำสอนให้เรากล่าวกับต้นดอกไม้ก่อนเด็ดดอกไม้
เพื่อไปให้คุณยายหรือคุณพ่อน้อมนำไปบูชาพระเป็นประจำตั้งแต่ยังเยาว์
ณ ตอนนั้นยังไม่ค่อยเข้าใจในคำกล่าวมากนัก แต่สุขใจทุกครั้งที่ได้ทำหน้าที่นี้....
ขอน้อมกราบบูชาคุณพระแม่ธรณี ตลอดทั้งเทวดาอารักษ์ทั้งหลาย กล่าวคือ ภุมเทวดา เคหะเทวดา รุกขเทวดา อากาศเทวดา ตลอดทั้งนาค ครุฑ กุมภัณฑ์ แลคนธรรพ์ ที่ได้พิทักษ์รักษาผืนดิน ผืนป่า ผืนน้ำ ผืนอากาศ พาให้หมู่มวลมนุษย์ได้อิงแอบอาศัยนำมาซึ่งผลดอก ผลไม้ ผลบุญ ผลต่างๆ ประกอบคุณงามความดีน้อมบูชาคุณพระรัตนตรัย พาให้จิตใจใสสะอาดสูงขึ้นๆ ขอให้ท่านมีส่วนในบุญนั้นๆทุกประการ สาธุๆคนเฒ่าคนแก่ชาวอิสานท่านมักปลูกฝังลูกหลาน ให้รู้จักการรับ การให้ การเสียสละแบ่งปัน การกตัญญูรู้คุณโดยไม่จำกัดขอบเขตแต่เพียงมนุษย์ แม้เพียงเล็กน้อยก็ให้หาโอกาสตอบบุญแทนคุณ เป็นสายใยผูกพันธุ์อันดีมิให้เสื่อมหายคลายจาก...
การสะสม "บุญ" นำสุขมาให้แท้น๊อ